Pracownia endoskopowa Centrum ATTIS MSB jest wyposażona w system urządzeń umożliwiających dokładne obejrzenie błony śluzowej różnych odcinków przewodu pokarmowego, cyfrową rejestrację badania oraz pobranie fragmentów błony śluzowej do badania histopatologicznego w celu sformułowania końcowego rozpoznania. Badania endoskopowe wykonuje specjalista gastroenterolog z wieloletnim doświadczeniem, który udziela dodatkowych informacji jak przygotować się do badania oraz omawia z pacjentem jego przebieg i wynik.
Badanie endoskopowe górnego odcinka przewodu pokarmowego
Co to jest?
Endoskopia górnego odcinka przewodu pokarmowego jest to oglądanie przełyku, żołądka i dwunastnicy. Do badania niezbędne jest urządzenie zwane endoskopem. Ma ono kształt cienkiej rurki, którą wprowadza się przez usta lub nos do gardła, a następnie przez przełyk i żołądek do dwunastnicy. Mimo niewielkich wymiarów, w tej rurce znajduje się światłowód, układ przekazywania obrazu oraz kanał roboczy, przez który można wprowadzić mikronarzędzia, np. do usuwania polipów.
Endoskopię wykonuje się u chorego leżącego na lewym boku, z nieco uniesioną górną połową ciała. Przed wykonaniem badania pacjent otrzymuje leki uspokajające i przeciwbólowe w takiej dawce, aby nie odczuwał dolegliwości związanych z badaniem, ale nie był też całkowicie uśpiony. Dodatkowo, do nosa i gardła podaje się lek znieczulający miejscowo. Większość pacjentów, bez problemu toleruje wprowadzenia endoskopu do gardła, ale są i tacy, którzy za nic na to nie pozwolą. U takich pacjentów można zastosować płytkie znieczulenie, dzięki któremu nie będą reagować na nieprzyjemne bodźce i umożliwią przeprowadzenie badania. Zasypianie następuje w ciągu kilkudziesięciu sekund, a sen trwa kilka minut.
Jakie są wskazania do endoskopii?
Endoskopię wykonuje się w celach diagnostycznych (rozpoznawanie chorób), terapeutycznych (leczniczych) lub kontroli przebiegu choroby.
Wskazania diagnostyczne:
- niestrawność od >2—3 mies. lub tzw. objawy alarmowe: szybka, nieuzasadniona utrata masy ciała, ból brzucha budzący ze snu, żółtaczka, krwawienie z przewodu pokarmowego, nagłe osłabnięcie, stolec czarny (smolisty), fusowate, nawracające wymioty;
- przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych;
- utrudnione i bolesne połykanie;
- niewyjaśniony ból w klatce piersiowej;
- niedokrwistość z niedoborem żelaza.
Wskazania terapeutyczne:
- leczenie krwawienia z górnego odcinka przewodu pokarmowego;
- ostrzykiwanie lub opaskowanie żylaków przełyku;
- usuwanie polipów;
- poszerzanie zwężeń przełyku lub odźwiernika;
- endoskopowe wytwarzanie połączenia między żołądkiem a skórą (gastrostomii);
- wprowadzenie stentu w przebiegu raka przełyku;
- usunięcie błony śluzowej (czyli mukozektomia) w małych lub wczesnych rakach przewodu pokarmowego.
Wskazania - kontrola przebiegu choroby:
- wygojenie wrzodu żołądka;
- okresowa kontrola ciężkich postaci choroby refleksowej przełyku
i przełyku Barretta; - kontrola zmian dysplastycznych w żołądku.
Jakie są przeciwwskazania do endoskopii ?
Endoskopia jest badaniem obciążającym dla chorego, dlatego nie zawsze można ją wykonać. Najczęstsze przeciwwskazania stanowią ciężkie choroby serca i płuc, np. przebyty niedawno zawał serca, niewyrównane nadciśnienie tętnicze, tętniak aorty, obniżone ciśnienie tętnicze lub wstrząs, niezależnie od przyczyny, ostra niewydolność oddechowa, nasilone krwawienie z górnego odcinka przewodu pokarmowego ze wstrząsem, niedrożność lub perforacja (przedziurawienie) przewodu pokarmowego, ciąża, ostatnie 14 dni cyklu miesiączkowego, zaburzenia krzepnięcia krwi.
Jak przygotować się do badania?
Przed endoskopią lekarz może zlecić wykonanie kilku badań, m.in.:
- oceniających krzepnięcie krwi,
- wykluczających nosicielstwo wirusa zapalenia wątroby (tzw. żółtaczki zakaźnej),
- zdjęcia rentgenowskiego lub tomografii komputerowej klatki piersiowej,
Bezpośrednio przed badaniem pacjent nie powinien:
- jeść przez 6 godzin przed zabiegiem,
- pić, nawet czystej wody, przez 4 godziny przed zabiegiem.
Od spożywania posiłków należy się powstrzymać także w ciągu co najmniej 2 godzin po badaniu (w razie jakichkolwiek wątpliwości należy skonsultować się z lekarzem).
Pacjenci, u których istnieją szczególne wskazania do zapobiegania zapaleniu wsierdzia, profilaktycznie otrzymują dożylny antybiotyk.
Co to jest biopsja?
Często, aby postawić ostateczne rozpoznanie, lekarz musi pobrać fragment tkanki, aby ocenić go pod mikroskopem. W tym celu wykorzystuje się niewielkie szczypce wprowadzane przez wąski kanał roboczy wewnątrz endoskopu. Pobranie błony śluzowej jest bezbolesne, a krwawienie po pobraniu materiału zatrzymuje się samoistnie w krótkim czasie. Mikroskopowo ocenia się również usunięte zmiany np. polipy błony śluzowej.